مقایسه بیت کوین و دارایی‌های سنتی/ طلای دیجیتال چگونه اوج خواهد گرفت؟

سال گذشته، بیت کوین جزو فریبنده‌ترین دارایی‌های قابل معامله‌‌ بود. حین تلاش برای توصیف فرازونشیب‌های پر نوسان آن که از دستیابی به بالاترین قیمت خیره‌کننده‌اش در ابتدای سال گرفته تا ریزش اخیرش که پایین‌ترین قیمت سال گذشته را به ثبت رساند، بازار ارزهای دیجیتال هرگز خالی از هیجان و اتفاقات مهیج نبوده است.

در میان هیاهوی روزافزون دوست‌داران، فعالان و سرمایه‌گذارانش که در پی مقبولیت هرچه‌ بیشتر بیت کوین بوده و مهم‌تر از همه به دنبال راه‌اندازی ابزار مالی جدیدی که برای کمک به شکوفایی این کلاس جدید دارایی طراحی شده هستند، قیمت بیت کوین به رهبر گله بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شده است.

در حالی که توصیف خصوصیات این ارز دیجیتال و چگونگی متناسب بودن آن با پارادایم مالی جدید که آیا یک ارز، دارایی دیجیتال یا یک کالا محسوب می‌شود، کار دشواری است اما ارزیابی حرکات قیمتی آن در زمینه ساختارهای مشابه نشا‌ن‌دهنده این است که بیت کوین و همتایانش مسیر زیادی در این راستا پیموده‌اند.

با تحلیل مشخصات صعود بیت کوین در مقایسه با دیگر کالا‌های اقتصادی نظیر طلا و نفت یا سهام شرکت‌های فناوری که از حباب تکنولوژی اخیر جان سالم به در بردند، تبیین موقعیت بیت کوین در قالب عملکرد گذشته‌اش و چگونگی ارتباط آن با چشم‌انداز این کوین کار ساده‌تری خواهد بود.

آیا حرکت صعودی بیت کوین تا این اندازه بی‌سابقه بوده است؟ یا درواقع عملکرد قیمت آن یک پیش‌گویی خود محقق‌کننده بوده که به تجربه بازه‌های زمانی انباشت، تثبیت و توزیع در رویدادهای مرتبط با چرخش سرمایه‌گذاری در دیگر کلاس‌های دارایی‌ پایدارتر وابسته بوده است؟

در این مقاله نگاهی به سرنخ‌هایی که در تاریخچه قیمتی یافت می‌شوند، خواهیم داشت و چگونگی پیمودن روند رو به رشد بیت کوین را با بهبود عملکردش بررسی خواهیم کرد.

طلای دیجیتال

واقعیت این است که ۱۰ سال از حضور بیت کوین علی‌رغم برانگیختن خشم قانون‌گذاران، تجربه چندین هک صرافی و مواجه شدن با مسئله پیچیده مقیاس‌پذیری، می‌گذرد. بیت کوین یک معجزه مدرن است و بسیاری آن را با طلا مقایسه کرده‌اند و حتی لقب طلای دیجیتال را به آن داده‌اند؛ نام مستعاری که از برخی جهات، کاملاً برازنده آن است.

در حالی که طلا و بیت کوین از نظر خصوصیات کمیاب بودن و ابزارهای لازم برای استخراج (ضرب دارایی جدید) در قالب مفاهیم مشابهی گنجانده شده‌اند، آن‌ها توسط یک نهاد یکتا کنترل نمی‌شوند و جعل آن‌ها بسیار دشوار است. جنبه منفی این دو نیز تقریباً مشابه است. هردو آن‌ها علی‌رغم ارزش عموماً پذیرفته‌شده‌ای که دارند و استفاده‌ای که از آن‌ها به عنوان یک پناهگاه امن اقتصادی حین پدیدارشدن عدم قطعیت در بازار می‌شود، قابلیت تعویض محدودی دارند.

با مقایسه نمودارهای طلا و بیت کوین (بالا و پایین)، شاهد برخی نکات مشابه بین این دو هستیم. برای مثال هر دو دارایی کار خود را بدون داشتن صندوق قابل معامله در بورس (ETF) آغاز کردند و این در حالی است که بیت کوین هنوز فاقد ETF است. این نمودار وضعیت طلا را قبل از پذیرفته شدن ETF با پشتوانه فیزیکی آن در ۱۵ سال قبل نشان می‌دهد.

علی‌رغم تفاوت بازه‌های زمانی نشان داده شده در نمودار، مشابهت‌های قابل توجهی در نمودارهای قبل از پذیرش طلا و بیت کوین دیده می‌شود. شاید درک آن نیز ملموس باشد که پیشرفت فناوری مدرن، موجب شتاب‌دهی نمودار مشابه برای بیت کوین شده است؛ در حالیکه بازار طلا طی دهه‌های مختلف به بلوغ خود رسیده است. علاوه بر این با معرفی قراردادهای فیزیکی ETF اتفاقی که برای طلا افتاد، برای بیت کوین هم رخ خواهد داد.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره ETF بیت کوین/ صندوق قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟

پس از اینکه اولین ETF‌های با پشتوانه طلا توسط شرکت ای‌تی‌اف سکیوریتیز در مارس ۲۰۰۳ وارد بازار شد و پس از آن نیز GLD ETF معرفی شد، قیمت‌ها از ۳۳۲ تا نزدیک به ۱,۶۰۰ دلار افزایش یافتند. این سیر تکاملی با دعوت از طیف گسترده‌ سرمایه‌گذاران خرد جهت مشارکت، موجب بهبود فرایند کشف قیمت و فراهم آوردن نقدینگی در بازار طلا نیز شد.

پس همانطور که برای طلا اتفاق افتاد، راه‌اندازی ETF بیت کوین نیز شاید سوخت لازم برای صعود بعدی بیت کوین باشد. در حال حاضر سرمایه‌گذاری در بیت کوین مانند سرمایه‌گذاری در طلا در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ است که به افرادی که در اندوختن و ذخیره آن تخصص داشتند، نفع رساند.

از آنجا که هر دو این‌ها به عنوان پناهگاه امن شناخته می‌شوند، از نظر حجم مبادلات نیز همتای دیجیتالی به تدریج در حال ربودن گوی رقابت از طلا است و همبستگی بین این دو شاید واگرایی بیشتری در آینده نشان دهد.

رفته رفته سرمایه‌گذاران بیشتری بیت کوین و ارزهای دیجیتال را نسبت به طلا در دوران آشفتگی‌های اقتصادی ترجیح می‌دهند، بطوریکه برای اولین بار میزان حجم مبادلات بیت کوین از طلا اخیراً عبور کرد. با استناد به داده‌های لندن بالیون مارکت (LBMA)، پیش‌بینی شده است که میزان مبادلات فرابورس طلا در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۴۴۶ میلیارد دلار بوده است، در حالیکه بیت کوین رقم ۸۵۰ میلیارد دلار حجم معاملات را برای سال ۲۰۱۸ به ثبت رسانده است.

آیا ارزهای دیجیتال با سهام‌های فناوری همگام می‌شوند؟

از آنجا که کاربردهای این دو می‌تواند در یک ردیف قرار گیرد، بخش فناوری، منبع بالقوه دیگری برای ارزهای دیجیتال و بیت کوین می‌تواند باشد که حتی گروه کنترل بهتری محسوب می‌شوند.

بیت کوین در حال حاضر نماینده اندکی بیش از ۵۱ درصد بازار ارزهای دیجیتال است؛ هرچند داشتن نگاه محدود به یک کوین، به معنی از از دست دادن دیگر درخت‌های جنگل ارزهای دیجیتال با مشارکت گسترده‌شان از سوی کوین‌های جدید و راه‌حل‌هایی است که از زمان ورودشان به صحنه ارائه شده است و نباید فراموش کنیم که این نبرد ICOها را نیز در برمی‌گیرد.

جلوه‌ای که بلاک چین برای کسب‌وکارها دارد، مشابه اینترنت در سال‌های ۱۹۹۵ است که دیدشان نسبت به آن واسطه‌ای بهتر برای دستیابی به مصرف‌کنندگان بود.

این انتظار که اینترنت موجب شتاب‌دهی در نحوه انجام کسب‌و‌کار می‌شود، موجب شد تا با جذب شدن شرکت‌های اینترنتی یک انفجار قیمتی که آن را تحت نام «حباب دات کام» می‌شناسیم، شکل گیرد. برخی شرکت‌های بی‌در و پیکر تنها با راه‌اندازی یک وب‌سایت افزایش‌های نجومی در قیمت سهامشان تجربه کردند؛ اتفاقی مشابه آنچه در دنیای ارزهای دیجیتال برای استارت‌های نوپا افتاد و بسیاری از آن‌ها اواخر سال ۲۰۱۷ به یکباره خود را میان اقتصاد‌های توکنی شده صد میلیون دلاری یافتند.

در هر دو مورد، هیجان درباره پتانسیل متحول‌کننده فناوری زیرین، به محوشدن برنامه‌های تک کاربردی منجر شد اما سقوط مهمی که در پی آن رخ داد پای ارزهای دیجیتال شایسته را دوباره به بازار باز کرد.

آرامش پس از انفجار حباب سهام‌های فناوری به این معنی نبود که اینترنت نابود شده است؛ تنها خوش‌بینی و حدس و گمان بود که از نوآوری سبقت گرفته بود. همچنین این آرامش نسبی پس از حباب، فضای کافی برای رشد شرکت‌های فناوری برجسته بر روی ویرانی حاصله از نابودی شرکت‌های ضعیف‌تر را داد. برای مثال آمازون نمایش یکی از بزرگترین داستان‌های موفقیت و عملکردهای تاریخ است. اما سهام آن در حباب دات‌کام ۹۵ درصد سقوط کرد و به ۶ دلار به ازای هر سهم رسید.

یک سبدسهام با ۱,۰۰۰ دلار سهام آمازون که در سپتامبر ۲۰۰۱ خریداری شد، امروز ارزشی بالغ بر ۲۲۵ هزار دلار خواهد داشت.

این داستان برای چند شرکت‌ دیگر از جمله اوراکل، اپل، سن‌دیسک و بسیاری دیگر که حباب دات‌کام را تجربه کردند، صادق بود. ترکیدن حباب کریپتو به جداسازی برندگان از بازندگان کمک کرد. دفعه بعدی که قیمت‌ها دوباره به سطوح قبلی خود برگردند، به خاطر پشتوانه شرکت‌هایی خواهد بود که از بلاک چین برای ایجاد ارزش ملموس در دنیای واقعی استفاده می‌کنند. آیا این به معنی خیزش کل بازار خواهد بود؟ برای بازار سهام این اتفاق افتاد. به نمودار شاخص نزدک-۱۰۰ نگاه کنید:

ارزهای دیجیتال می‌توانند بار دیگر علاقه و ارزش قبلی خود را بین مردم ایجاد کنند. اما این سوال مدنظر ما نیست. آیا بیت کوین که فشارسنج غیررسمی بازار است، بالاترین قیمت قبلی خود را همانند نزدک باز خواهد یافت؟ قاطعیت کافی برای صحبت در این باره وجود ندارد. بیت کوین به تنهایی ارزشمند است اما از طرف دیگر مانند درگاهی برای ورود ارزهای فیات به فضای بزرگتر ارزهای دیجیتال عمل می‌کند. هرچند اگر به وسیله بلاک چین، درگاه‌های سازگار با فیات برای روش‌های سرمایه‌پذیری در آینده ایجاد شوند، قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال مستقل از فناوری بلاک چین خواهند شد.

در این مورد از آنجا که نبود بلاک چین مدل فاندامنتال موجود را محدود می‌کند، نمودار آن ممکن است به آرامی رو به صفر میل کند.

بیت کوین یک کالاست؟

یک کالای اقتصادی تعریف رسمی استانداردی دارد. یک کالای پایه اقتصادی که در تجارت استفاده می‌شود و به دلیل خصوصیات فیزیکی که دارد، از نظر ماهیتی قابل تعویض است. در حالی که این مفهوم پذیرفته شده زیربنای بازار کالاهای اقتصادی است، در واقع ابهاماتی در این باره هنوز وجود دارد.

برای مثال نفت خام را در نظر بگیرید. هرچند دو قرارداد عمده برای آن وجود دارد (نفت برنت و WTI) اما فاکتورهای مختلفی از جمله محل استخراج آن، چگالی و دیگر پارامترهای موثر نیز وجود دارند. علی‌رغم این جزئیات، نفت خام عموماً به عنوان یک کالای اقتصادی قابل تعویض شناخته می‌شود.

با توجه به مفهوم قابل تعویض بودن، بیت کوین قطعاً در قالب مفهوم یک کالا جا می‌گیرد. همچنین هنگام مقایسه آن با چگونگی استخراج محصولات انرژی، بیت کوین برتری استخراجش را به لطف فرایند آزادسازی کوین‌های جدید و اتصال آن‌ها به بلاک‌های زنجیره، به رخ بقیه می‌کشد.

هرچند مشابهت‌های این دو در این نقطه تمام می‌شود؛ مخصوصاً اگر با مفهوم تقاضا و تاثیری که بر ماینینگ دارد به این قضیه نگاه شود. در حالی‌ که نفت و بیت کوین هر دو منابع محدودی دارند، مورد اول در حال اتمام و سوخته شدن است در حالی که این نگرانی برای بیت کوین وجود ندارد.

تنها چیزی که کالاهای مختلف را به هم متصل می‌کند، شرایط تقاضا و نحوه تاثیرگذاری آن بر روی قیمت است. تولیدکنندگان نفت می‌توانند با بالا و پایین کردن میزان تولید، قیمت آن را تحت تأثیر قرار داده و از کاهش سود به دلیل افت قیمت و گسترش حاشیه سود حین افزایش قیمت‌ها بهره برند.

به طرز مشابهی بیت کوین در قیمت‌های بالاتر، استخراج‌کنندگان بیشتری را به خود جذب می‌کند. اما عامل تفکیک کننده میزان سختی فرایند انجام هریک از وظایف تعریف شده برای آن‌ها و درجه کاربردپذیری است. نفت در قالب نفت خام یا به شکل‌های دیگر با تولید انرژی یا کاربردهای فراوان دیگری که دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در حالی که موارد استفاده بیت کوین از نظر قابلیت اجرا هنوز به صورت محدود باقی مانده است؛ هرچند با رشد اکوسیستم، پذیرش و کاربرد آن نیز افزایش می‌یابد. در حالی که نفت خام سوخت اقتصاد جهانی را تأمین می‌کند، دیگری از انرژی برای بقا و اجرای شیوه‌ای از انتقال ارزش بین ایده‌های بلاک چینی استفاده می‌کند. هرچند این ارتباط واکنش مهم قیمت به تقاضا و چگونگی تغییر آن با پایه‌های بخش عرضه را بازگو می‌کند.

با نگاه دقیق به جنبه عملکردی، علی‌رغم ماهیت کاربردی‌تر نفت که برای مصارف تولید الکتریسیته و انرژی لازم برای حرکت دادن چرخ اقتصاد مدرن به کار می‌رود، عملکرد بلندمدت بیت کوین بر قیمت‌های نفت در ۵ سال اخیر سایه انداخته است؛ به خصوص از زمانی که معاملات ارزهای دیجیتال رونق گرفت و وارد گفتمان‌های جریان اصلی شد. در حالیکه ضریب همبستگی نشان‌دهنده یک تغییر است، اما رابطه عموماً مثبت بین این دو کمتر زمانی پایدار بوده است.

طی این بازه زمانی، بیت کوین در برابر دلار آمریکا رشد ۲۵۰.۳۳ درصدی را تجربه کرد و به سادگی از قیمت نفت که در بازه زمانی مشابه ۵۱ درصد کاهش یافته بود، سبقت گرفت.

در حالی‌ که دورنمای نمودار بیش از اینکه پاسخی در اختیار ما قرار دهد منجر به ایجاد سوالات بیشتری می‌شود، همگام با سرمایه‌گذاران و دوستداران ارزهای دیجیتال که قدم‌های بعدی این مسیر را می‌پیمایند، تفسیر این پرس‌وجو‌ها در پس یک زمینه تاریخی، سناریو‌های حاصل ممکن از آن را برای ما روشن می‌سازد.

منبع: cointelegraph