مونرو (Monero) چیست؟ + ویدئو

در این مقاله به بررسی یکی از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال پیگیر گریز یعنی مونرو خواهیم پرداخت. نحوه کار کردن این ارز دیجیتال، پروتکل‌های مختلف استفاده شده در آن و چگونگی انجام تراکنش‌های ناشناس مونرو در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

مونرو چیست؟

مونرو یک ارز دیجیتال امن، خصوصی و پیگیر گریز است و از رمزنگاری مخصوصی برای اطمینان یافتن از اینکه تمامی تراکنش‌هایش غیر قابل رهگیری و پیگیر گریز باقی می‌ماند، استفاده می‌کند. در جهانی با شفافیت روزافزون، دلیل به وجود آمدن ارز دیجیتالی مانند مونرو و علاقه به آن را می‌توان درک کرد.

مونرو از الگوریتم اجماع اثبات کار استفاده می‌کند. این بدین معناست که مونرو نیز مانند بیت کوین یک ارز دیجیتال قابل استخراج است.

بررسی تفاوت ها و شباهت های بیت کوین و مونرو

اولویت مونرو و جامعه آن بر ۳ ارزش کلیدی استوار است. در سایت مونرو این ویژگی‌ها به صورت زیر تعریف شده است:

امنیت: کاربران باید برای انجام تراکنش‌هایشان بدون اینکه با هرگونه خطا یا حمله‌ای مواجه شوند، قادر به اعتماد کردن باشند.

حریم شخصی: مونرو به حریم شخصی اهمیت زیادی می‌دهد. مونرو باید کاربرانش را در دادگاه‌های قضایی و در پرونده‌های بدتر حتی از مجازات مرگ نجات دهد !

تمرکززدایی: مونرو به بالاترین سطح از غیرمتمرکزسازی معتقد است.

تاریخچه پیدایش مونرو

در جولای ۲۰۱۲، برای اولین بار ارز دیجیتال بایت کوین (Bytecoin) از پروتکل کریپتونوت (CryptoNote) استفاده کرد. کریپتونوت پروتکل لایه کاربردی است که بسیاری از ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بر بستر آن شکل گرفته‌اند.

مونرو در واقع فورکی از بایت کوین است که پس از شایعات درباره کوین‌های از پیش استخراج شده (Pre-Mined) بایت کوین شکل گرفت. زنجیره جدا شده در ابتدا بیت‌مونرو (Bitmonero) نام داشت و سپس به مونرو تغییر نام داد. مونرو در زبان اسپرانتو به معنی سکه (coin) است. در این بلاک چین جدید هر ۲ دقیقه یک بلاک استخراج و به زنجیره اضافه می‌شد.

مونرو یک پروژه منبع‌باز است و توسط یک تیم ۷ نفره اداره می‌شود. از آنجا که این پروژه بر محوریت ناشناس ماندن توسعه یافته، ۵ نفر از افراد تیم ناشناس بوده و ۲ نفر دیگر هویت خود را مشخص کرده‌اند. این افراد دیوید لاتاپی و ریکاردو اسپاگنی (معروف به Fluffypony) هستند.

علاوه بر این تیم ۷ نفره، بیش از ۳۰ توسعه دهنده و ۴۲۰ مشارکت‌کننده دیگر در طول قسمت‌های مختلفی از پروژه حضور داشته‌اند.

مونرو چگونه کار می‌کند؟

مونرو بر اساس یک پروتکل رمزنگاری لایه کاربردی ساخته شده که با استفاده از امضاهای حلقوی (Ring Signatures) بر روی محرمانگی تمرکز کرده است.

مفهوم امضاهای حلقوی اولین بار در سال ۲۰۰۱ و در کنفرانس رمزنگاری کوئینزلند استرالیا ارائه شد. ران ریوست (Ron Rivest)، آدی شمیر (Adi Shamir) و یائل تامان (Yael Tauman) این روش جدید رمزنگاری را معرفی کردند. در واقع امضاهای حلقوی پایه و اساس سازوکار تراکنش‌های مونرو پس از مخابره از سوی کیف پول‌ها است.

استفاده اصلی از مونرو به خاطر آدرس‌های مخفی و پیگیر گریز بودن تراکنش‌ها است. این ویژگی از دیده شدن عمومی فرستنده و گیرنده جلوگیری می‌کند یا به طور انتخابی با استفاده از سیستم کلید عمومی/کلید خصوصی تعبیه شده جداگانه به آن‌ها این قابلیت را می‌دهد که چه کسانی قادر به مشاهده فرستنده و گیرنده باشند.

سایز بلاک‌های مونرو (Block size) متغیر است و این موجب انعطاف پذیری در مدیریت داده‌ها و مقیاس‌پذیری مونرو شده است. دلیل این نیز بیشتر به خاطر ساختار پروتکل مونرو است؛ چرا که برای محرمانگی، نیازمند داده‌ها و رمزنگاری‌های بیشتری پیرامون هر تراکنش است.

مونرو برای محافظت از فرستنده و گیرنده در برابر استراق سمع، از تراکنش‌های محرمانه حلقوی ( ring confidential transactions) و همچنین آدرس‌های مخفی (stealth addresses) استفاده می‌کند.

امضای حلقوی (Ring Signatures)

برای درک امضاهای حلقوی و اینکه چگونه به محرمانگی فرستنده کمک می‌کنند، به این مثال توجه کنید. زمانی که برای یک نفر چک می‌نویسید، برای اینکه چک معتبر باشد باید آن را امضا کنید. هر چند هر کس که این چک را ببیند و امضای شما را بشناسد، در نهایت می‌فهمد که این چک به دست شما نوشته شده است. از جنبه دیگری به موضوع نگاه کنیم.

فرض کنید ۴ نفر را به طور تصادفی از خیابان انتخاب می‌کنید. امضای خود را با امضای این ۴ نفر ترکیب می‌کنید تا یک امضای منحصربفرد ایجاد کنید. هیچکس نخواهد فهمید که آیا این امضا واقعا متعلق به شماست یا نه. در واقع روش کار امضاهای حلقوی نیز تقریباً به همین صورت است.

این را با مثالی ساده در ارز دیجیتال مونرو بررسی کنیم.

فرض کنید آلیس باید ۱۰۰۰ مونرو (XMR) به باب بفرستد. سیستم چگونه هویت آلیس را مخفی نگه می‌دارد؟

اول از همه آلیس باید سایز حلقه (ring size) خود را تعیین کند. سایز حلقه در واقع آوتپوت‌های (Output) تصادفی هستند که از بلاک چین گرفته شده‌اند و برابر با مقدار خروجی انتخاب شده توسط آلیس هستند که در این مثال برابر با ۱۰۰۰ مونرو است. هر چه سایز حلقه بزرگتر باشد، تراکنش بزرگتر می‌شود و به تبع آن کارمزدش نیز افزایش می‌یابد. آلیس این خروجی‌ها را با کلید پرداخت خصوصی (private spend key) خود امضا می‌کند و تراکنش را به بلاک چین می‌فرستد.

نکته دیگری که وجود دارد این است که آلیس به گرفتن اجازه مالکین تراکنش‌های قبلی برای استفاده از خروجی‌ها نیازی ندارد.

فرض کنید که آلیس سایز حلقه‌ را ۴ انتخاب کرده است. در این صورت ۴ آوتپوت (Output) مختلف با تراکنش آلیس ادغام می‌شوند و این کار را برای شخص ثالثی که می‌خواهد تراکنش آلیس را تشخیص دهد، سخت می‌کند. گیرنده تراکنش نیز با استفاده از کلید مخصوصی که در اختیار دارد، تراکنش مربوطه را بین تمامی تراکنش‌ها تشخیص می‌دهد.

تراکنش‌های محرمانه حلقوی (Ring CT)

دیدیم که چگونه می‌توان هویت فرستنده و گیرنده را مخفی نگه داشت. اما آیا روشی وجود دارد که مبلغ تراکنش را هم مخفی کرد؟

قبل از پیاده‌سازی Ring CT در سال ۲۰۱۷، تراکنش‌ها در شبکه مونرو به طریق زیر انجام می‌شد:

اگر آلیس می‌خواست ۱۲.۵ مونرو به باب بفرستد، باید تراکنش را به چند قسمت مختلف تقسیم می‌کرد و آن را مثلاً در سه تراکنش با مقادیر ۱۰، ۲ و ۰.۵ مونرو انجام می‌داد. هر تراکنش امضای حلقوی خودش را استفاده می‌کرد و جداگانه به بلاک چین اضافه می‌شد.

با اینکه هویت فرستنده مجهول باقی می‌ماند اما مقادیر تراکنش‌ برای همه قابل مشاهده بود. برای حل این مسئله Ring CT پیاده‌سازی شد که بر اساس تحقیقات گرگوری مکسول (Gregory Maxwell) به دست آمده بود. با این ترفند دیگر نیاز نبود که اینپوت تراکنش‌ها به قسمت‌های کوچکتری بشکنند تا مقدار تراکنش نیز از نظر عموم غیرقابل مشاهده شود.

البته مونرو ابزارهای ناشناس ماندن را در این روش‌ها خلاصه نکرده است و برای به حداکثر رساندن محرمانگی هنگام مخابره تراکنش‌ها به شبکه از مسیریابی I۲P که KOVRI نام دارد، استفاده می‌کند.

تاریخچه قیمت مونرو

در زمان نگارش این مقاله مونرو در قیمت ۴۵ دلار در حال معامله است. ارزش هر واحد این ارز دیجیتال در جریان رشد شدید بازار ارزهای دیجیتال در اواخر ۲۰۱۷ و اوایل ۲۰۱۸ حتی به نزدیکی ۵۰۰ دلار نیز رسید. این در حالی است که نزدیک به دو سال قبل از این رشد شدید قیمت مونرو در محدوده زیر ۱ دلار در حال نوسان بود.

تعداد کل کوین‌های شبکه مونرو ۱۸.۴ میلیون عدد تعیین شده است. در حال حاضر ۱۶.۷۵ میلیون کوین در شبکه آزاد شده است. طبق برنامه در صورت استخراج تمام کوین‌های شبکه (تمام ۱۸.۴ میلیون واحد)، در هر دقیقه ۰.۳ مونرو استخراج خواهد شد تا با ایجاد نرخ تورم سالیانه ثابت، سکه‌های گم شده شبکه جبران شوند و ماینرها علاوه بر کارمزد تراکنش‌ها، برای فعالیت در شبکه انگیزه داشته باشند.

کیف پول‌های مونرو

در سایت مونرو برای این ارز دیجیتال کیف پول‌های رسمی و مورد تایید آن معرفی شده است. در این بخش به معرفی کیف پول‌های رسمی مونرو خواهیم پرداخت.

کیف پول‌های دسکتاپ

کیف پول رسمی: کیف پول‌های دسکتاپ معرفی شده در سایت مونرو برای پلتفرم‌های ویندوز، لینوکس و مک ارائه شده است.

نکته: توصیه می‌شود تنها از کیف پول‌های رسمی هر ارز دیجیتال که در سایت آن ارائه شده، استفاده کنید.

کیف‌پول‌ رسمی دسکتاپ

کیف پول مای‌مونرو (MyMonero): این کیف پول هرچند غیررسمی است اما توسط سایت مونرو تایید شده است.

کیف‌پول‌ مای‌مونرو

کیف پول‌های گوشی

کیف پول monerujo: این کیف پول برای گوشی‌های با سیستم عامل آندروید ارائه شده و مورد تایید مونرو است.

کیف‌پول‌ گوشی monerujo

کیف پول cakewallet: این کیف پول نیز برای گوشی‌های با سیستم عامل آی‌او‌اس ارائه شده و تیم مونرو آن را تایید کرده است.

کیف‌پول‌ گوشی cakewallet

البته در صورت تمایل به مشاهده تمامی کیف پول‌های مونرو می‌توانید از بخش کیف پول‌های ارز دیجیتال استفاده کنید.

چگونه مونرو بخریم؟

خرید مستقیم مونرو با ریال از طریق سایت‌های داخلی انجام می‌شود. اما با این حال بیشتر سایت‌های داخلی در حال حاضر فقط بیت کوین یا اتریوم می‌فروشند. تعداد کمی از این سایت‌ها هستند که مونرو را به سبد فروششان اضافه کرده‌اند. در صورت موجود بودن مونرو در این سایت‌ها شما حتما باید از معتبر بودن سایت داخلی اطمینان حاصل کنید.

اما متداول ترین روش خرید مونرو، مخصوصا برای کاربران ایرانی، خرید بیت کوین یا اتریوم از سایت‌های ایرانی یا سایت معتبر لوکال بیت‌کوینز و سپس تبدیل بیت کوین یا اتریوم خریداری شده در یک صرافی معتبر به مونرو است.

لیست صرافی‌هایی که مونرو دارند را می‌توان از سایت کوین‌مارکت‌کپ مشاهده کرد. باید توجه داشته باشید که به دلیل مسائل تحریم، پیش از انتخاب یک صرافی از مشکل نداشتن آن با کاربران ایرانی اطمینان حاصل کنید.